Ora Ĵurnalo estas eldonata de Esperanto-Societo de Gotenburgo por subteni la esperantobibliotekon en Stannum, Östadsvägen 68.
Redaktantoj: Siv Burell, 070-721 34 79, siv.burell@gmail.com kaj Ingegerd Granat, 073-502 53 32, ingegerd.granat@gmail.com. Fina paĝaranĝo: Andreas Nordström, arendsian@hotmail.com.
Limdato por manuskriptoj estas la 1:a en ĉiu monato. Ni deziras kontribuaĵojn pri kulturo, naturo, lingvo, vivstilo, sano, manĝaĵo kaj rakontoj en diversaj temoj.
Espeporko meditas
- Bildoj abundas en ĉi tiu numero, kaj hazarde la samaj personoj troviĝas sur multaj bildoj, sed kial ne? Estas ja dokumentoj por la estonteco.
- Kontraŭe, aliaj ne estas videblaj. Se vi, partoprenintoj de la seminario en Visingsö, volus aldoni bildojn kun tekstoj – faru tion por la aŭgusta numero de Ora Ĵurnalo! Sur la bildo vi vidas la restoracion Framnäs, kie ni manĝis dum la tritaga seminario sur Visingsö.
- Urbopromeno en Helsingborg vere estis interesa travivo. Bone se esperantistoj en Svedio vizitas la aranĝojn unu de la aliaj!
- La 26an de julio estos la Esperanto-tago. Ĉe la Esperantoplaco en Gotenburgo troviĝas restoracio kun la nomo Zamenhof. Tie ni intencas celebri la unuan lernolibron, kiun L.L. Zamenhof eldonis. Bv. Legi pli pri la tago sur afiŝo de UEA pri la tago.
- Kun bedaŭro mi konstatas ke la svedlingva libro Esperanto, drömmen om ett världsspråk, (Esperanto, la revo pri mondlingvo) estas finvendita kaj ne plu troviĝas en papera formo. Tamen – ĝi ankoraŭ estas legebla rete. La verkisto, Bo Sandelin, donas al ni la ligilon. Bonus, se iu sveda esperantisto tradukus la libron en Esperanton. La esperanta historio ja samas por ĉiuj landoj.
- Ĉu Esperanto havas la plej ampleksan vorttrezoron el ĉiuj lingvoj???? Per afiksoj oni ja povas krei multajn vortojn. Eble Walter Klag havas la respondon. Legu kaj meditu!
- La artikolo de la brazilano Olinto Ramos venis kaj al La Espero kaj al Ora ĵurnalo. Tamen ili iomete malsamas.
- Esperanto en universitato – surprizo! Okazis en Vieno kiam Walter Klag prelegis. Bonege!
- Se vi, kiuj partoprenis en ”Mil kaj unu noktoj” sur Visingsö, ne havis eblecon spekti la Kumlaby-preĝejon, vi povas legi la artikolon, kiun skribis Ingegerd pri Kumlaby.
- Venontjara UK okazos en Brno, Ĉeĥio!
- Por la Esperanto-Tago la 26an de julio UEA sendis belan afiŝon rete. Eble pli bonus enmeti ĝin en Facebook aŭ provi sendi ĝin al diversaj gazetoj, ĉar la malmultaj publikaj informejoj jam abundas de afiŝoj, kiujn neniu legas.
Andy Brown skribas en Facebook: Igu ĉi tiun foton rondiri la tutan mondon!
Kortedala, la unua antaŭurbo de Gotenburgo
de Ingegerd Granat
Kortedala, la unua antaŭurbo de Gotenburgo,
konstruita en la 1950-aj jaroj en la nordorienta sovaĝejo de
Göteborg. La 50-a datreveno estis festita en 2023.
Oni povas atingi Kortedala per tramo, kiu
interalie havas haltejon ĉe placo ”Kortedala Torg”.
Dum multaj jaroj ekzistis tie glacisporthalo,
”Isdala”, sed ĝi estis malkonstruita ĉi-jare.
Multaj havas memorojn pri sportaj tagoj ĉe Isdala.
Frua loĝanto de Kortedala estis Måns
Bengtsson (1767–1842). Li estis edziĝinta al Elin
Andersdotter. Ĝis 1954 ekzistis farmetoj, disigitaj en la
areo. La farmetistoj subtenis sin per bestobredado kaj
agrikulturo.
Oni povus diri, ke Kortedala havas sian
ekvivalenton en Vällingby en Stokholmo kaj ili ambaŭ
estis kalkulitaj kiel satelitaj urboj, ne antaŭurboj.
La nomo Kortedala estis prenita de farmeto nomita
”Korta dahlen” (la mallonga valo) en 1827. La stratoj
estas nomitaj laŭ kronologiaj terminoj, ekz. (tradukite)
”Kronologia strato”, ”Kalendara vojo”,
”Februara strato” kaj ”Duon jarcenta strato”.
Estas kvar vendoplacoj: ”Sezonplaco”, ”Civita
Placo”, ”Kortedala Placo” kaj ”Kalendara
Placo”.
La lanterno
La kultura asocio ”Lyktan” (La
lanterno), kiu estis formita en la printempo de 2021, estas ankaŭ
historia vidindaĵo
situanta ĉe Gregorianska gatan 17 en Kortedala.
”Lyktan” estis dezajnita de la
arkitekto Sven Brolid, kiu ankaŭ dezajnis la triangulajn
domojn apudajn. ”Lyktan” estis utiligita kiel kiosko
por frukto kaj sukeraĵoj. En 1958 la reĝo, Gustavo VI
Adolfo, vizitis la kioskon, jes, li eĉ inaŭguris la
domon.
Inter la jaroj 1995 kaj 2021, la domo estis
malplena. Hodiaŭ la celo de la domo, kiu nun estas
Kultur-markita, estas ekzisti kiel loka nodo por Kortedalanoj, kie
kulturaj agadoj povas esti aranĝitaj.
Petra Brewitz, Kaisa Vento, Karl-Gustav
Wilhelmsson kaj Carina Schwartz estas Kortedalanoj, kiuj estas
pasiaj pri la estonteco de ”Lyktan” hodiaŭ.
av Ingegerd Granat
byggdes på 1950-talet i Göteborgs
nordöstra vildmarker. 50-årsjubileet firades 2023. Man
når Kortedala med en spårvagn som bland annat har
hållplats vid ”Kortedala Torg”.
Under många år fanns en ishall,
”Isdala”, men den revs i år. Många har
minne av idrottsdagar på Isdala.
En tidig invånare i Kortedala var Måns
Bengtsson (1767–1842). Han var gift med Elin Andersdotter.
Fram till 1954 fanns torp, spridda i området. Torparna
försörjde sig med djurhållning och jordbruk.
Man skulle kunna säga att Kortedala har sin
motsvarighet i Vällingby i Stockholm och de räknades
båda som satellitstäder, inte förorter.
Namnet Kortedala hämtades från ett torp
som 1827 hette ”Korta dahlen”. Gatorna är
uppkallade efter tideräkningstermer, t.ex.
”Tideräkningsgatan”, ”Kalendervägen”,
”Februarigatan” och ”Halvsekelsgatan”. Det
finns fyra torg: ”Årstidstorget”, ”Citytorget”,
”Kortedala Torg” och ”Kalendertorget”.
Lyktan
Kulturföreningen ”Lyktan” som
bildades på våren 2021 är också en
historisk sevärdhet som ligger på Gregorianska gatan 17
i Kortedala.
”Lyktan”
ritades av arkitekten Sven Brolid som också ritade de
trekantiga husen intill. ”Lyktan”
användes som kiosk för frukt och konfektyr. 1958 besökte
konungen, Gustav VI Adolf, kiosken, ja, han till och med invigde
huset.
Mellan åren 1995 och 2021 stod huset tomt. I
dag är syftet med huset, som nu är K-märkt, att
finnas till som en lokal knutpunkt för Kortedalabor, där
man kan bedriva kulturella aktiviteter.
Petra Brewitz, Kaisa Vento, Karl-Gustav
Wilhelmsson och Carina Schwartz är Kortedalabor som brinner
för ”Lyktans” framtid i dag.
/Ingegerd
Ni jam planis la kunvendatojn por la aŭtuno – sed unue la tagoj sur la insulo Visingsö.
La ombro de lampo montras al Ingegerd Granat, kiu faris la plej grandan parton de la planado por Visingsö.
Plej proksime staras Christin Granat, kiu ĵus akompanis nin per sia trumpeto. Kion ni kantis? Kompreneble ”En la mondon venis….”. Espereble la tuta kvartalo aŭskultis nin!
/ Siv
Ne nur estis helsingborganoj, sed ankaŭ esperantistoj el Kopenhago, Malmö kaj Gotenburgo.
La alveno de la ŝipo Hamlet vere ilustris la ligon inter Danio kaj Svedio.
La promeno ĉefe iris laŭlonge de la haveno – Do, Helsingborgo vere estas havenurbo.
De la oceana haveno ni vidis artefaritan insulon, konstruita por 350 loĝejoj, ĉiu loĝejo kun tri tubaj kloakoj, por nutraĵoj, por bano laj lavado kaj por necesejo.
Ann-Louise rakontas kaj montras vidindaĵojn kaj ĉie estas ebleco por lacaj vagantoj sidiĝi.
La Parko en la Doko, situita en la seka doko de Helsingborgo, ŝipfarejo uzata 1935 ĝis la komenco de la 2010:aj jaroj. Preta en majo 2022.
Samkiel en Gotenburgo la gruoj malaperas unu post la alia. Restas unu en la parko de la Doko. Parto de la Doko nun estas ludejo kun ĝangala temo.
Zakia kaj mi admiras la ideriĉecon de la Helsinborgaj arkitektoj.
”La Humanisto”, memorloko pri Raoul Wallenberg, kreita de Ulla kaj Gustav Kraitz, inaŭgurita en 2022. Ĝi situas en loko, kie multaj rifuĝintoj surbordiĝis dum la milito. (Notu la valizon!)
Multaj el la plataj ŝtonoj sur la kajo havas tekstojn. Jen unu: ”Kiel fuĝi? Mi ja vivis kun la demando dum ĉiuj jaroj – kiel oni fuĝas? Estas tiom absurda. Kion mi paku?”
Post tagmanĝo en restoracio apud la haveno ni hejmeniris. La lasta impreso de la urbo estis Kärnan – La Kerno, videbla fore.
Ni – Lasse, Christin, Ingegerd, Zakia kaj Siv el la gotenburga klubo kore dankas pro bone planita kaj tre interesa urba rondiro!
Tamen – ni ne estis la solaj vizitantoj al Helsingborgo. Laŭdire la granda insekto dekstre alportis eksterteranojn al la urbo.
Jes, la urbo ŝajnas sorĉita. Iru viziti ĝin!
Christin kaj Lasse studas la monumenton pri Bernadotte, starigita en 1843 memore al la alveno en 1810 de la prapatro de la nuna reĝo.
En la fono: Diino de la martrafiko – Sjöfartsgudinnan – farita de Carl Milles en 1923, renovigita en 2001. Ĝi estas 19 metrojn alta.
Post longa promeno ni poste manĝis en restoracio kun bona vidaĵo sur...... jes, sur la maro kompreneble!
Kun la sono de la sonorila turo ni kvin el Gotenburgo forlasis la ĉarman urbon.
Ni diras KORAN DANKON al Ann-Louise pro la invito al interesa kaj ĝoja kunveno kun esperantistoj el Skanio kaj Danio.
Dialektoj ja povas esti ankaŭ en esperanto, sed fakte mi ne povis klare ekscii, ĉu mi babilis kun dano aŭ svedo. Iam Skanio ja estis dana teritorio.
Espereble la kontaktoj kun niaj najbaraj landoj pli evoluu! Komence ni bonvenigas artikolojn por Ora Ĵurnalo pri Danio!!!
Kunlabore kun Ann-Louise kaj Ingegerd mi esperas ke vi, legantoj, ĝuis la artikoleton kaj lernis iomete pri la interesa urbo Helsingborg kaj ties enloĝantoj. / Siv
Kiam estas elekto al la
EU-parlamento,
EU-parlamento,
oni ja devas preni la okazon fari reklamon por Esperanto en Parizo kaj ĉiuloke!
Jen la verkisto Laure Patas d’Illiers en Parizo.
Ŝian libron ”Sur Bluaj Planedoj” estis nia libroronda libro antaŭ kelkaj jaroj.
La rezulto de la elekto:
La maldekstruloj ricevis majoritaton en la Nordiaj landoj, la dekstruloj venkis en la kontinento.
/Siv
Medito de Kahlil Gibran
(1883–1931), verkisto, pentristo, poeto, filozofo. Kaj Libano kaj Usono estis liaj hejmlandoj. Lia plej konata libro nomiĝas La profeto.
En esperanto:
Mi lernis silenton de la parolemaj, toleron de la netoleremaj kaj afablecon de la neafablaj: tamen strange, mi estas nedanka al tiuj instruistoj
– Kahlil Gibran
de Ingegerd Granat
Certe vojaĝi estas amuza? Ĝi estas io, kio alportas ĝojon kaj antaŭ la vojaĝo kaj dum la vojaĝo kaj post la vojaĝo. La sola risko estas, ke vi perdos vin ie, ke vi vekas sopiron al iu pasinta sento aŭ al loko, kiun oni ne plu povas revidi. Leonard Newell perdis sin en Parizo.
Leonard estis naskita en 1902 kaj vivis ĝis 1968. Loĝante en Anglio ĉirkaŭ 1916, li lernis Esperanton.
Li ĉefe vivis en Aŭstralio. Kun la tempo li fariĝis tre bona tradukisto kaj partoprenis en la Esperanto-movado kiel kaj instruisto kaj preleganto.
Li finis siajn tagojn dum vojaĝo en Eŭropo, li estis survoje per trajno al Parizo kiam li forlasis la vivon. Li estis entombigita en Parizo.
Bonvolu legi la mirindan poemon ”Parizo” verkita de Leonard Newell pri kiel oni povas senti, kiam oni lasas sian koron en mirinda loko. La poemo estas inkluzivita en la libro Vojaĝo en Esperanto-lando de Boris Kolker.
Parizo
de Leonard Newell
Postlasis mi la koron en Parizo,
Nun restas mia koro trans la mar’;
Enue vivi dum alia jar’ …
Sed koron mi postlasis en Parizo.
Aĥ, kiom mi sopiras al Parizo!
Eksaltas mia sango en la vejn’;
Urbego de gajeco kaj surprizo,
De vino, kaj kafejoj apud Seine.
Ĉielon spegulanta el turkiso.
Printempe verdas arboj en Parizo
Bluetajn ombrojn ĵetas Notre Dame,
Kaj kajoj malvarmetaj de Parizo.
Dormetas sub karesa suna flam’,
Ĝis brilos lampoj sub krepuska grizo.
Tre belaj estas Moskvo kaj Kadizo,
Berlino, Buda, Romo kaj Vien’,
Pli bela estas urbo sur Tamizo;
Sed ravas min nur franca la siren’:
Min sorĉos ĝis la morto nur Parizo.
Da rimoj elĉerpiĝis la provizo:
Mi finu. Sed komprenu anĝelar’:
Post morto min atendos Paradizo,
Sed iros al ĉiel’ nur ŝelo – ĉar
Mi lasos mian koron en Parizo.
La burdo
Vortoj de Mikaelo Povorin, Rusio
Suna vetero. Freŝa aero.
Ĝuu la vivon, foriru ĉagren’!
Gaja humoro, flora odoro
Regas en loko de nia kunven’.
Kaj la disiĝa tag’ ne baldaŭ dumas.
Sed jen, rigardu: kio tie zumas?
Grandega burdo sur fenestro zumas,
Liberon trovi strebas ĝi kun pen’.
Verda herbaro, dolĉa nektaro
Tute apudas, sed mankas raci’,
Kaj la insekto sub mia spekto
Ĝene baraktas en plena nesci’
Pri tiu firma baro diafana,
Faranta ĝian penon tute vana.
Frapadas ĝi la vitron, vigla, sana,
Senhelpa, kiel fiŝo sur glaci’.
Savo proksimas, tamen mi timas
Tuŝi la burdon pro pika dolor’.
Estas danĝere! Eble prefere
Vojon memstare ĝi trovu al flor’.
Se Dio al la burdo cerbon donus,
Ĝi saĝe kaj sagace jam rezonus,
Ke flugi tra la pordo ja pli bonus,
La burdo jam delonge estus for.
Samideanoj, en niaj manoj
Estas ŝlosilo por estonta viv’.
En nia koro multas fervoro,
Bona intenco kaj pozitiv’.
En rondo diskutante ni kunsidas,
Sed en diskutoj ardaj ni ne vidas,
Ke rekta voj’ ne ĉiam pli proksimas,
Ekzistas certe ja alternativ’.
Humlan
av Mikaelo Povorin, Ryssland
Soligt väder. Frisk luft.
Njut av livet, lämna bekymren
Glad stämning, blommig doft
Råder på platsen för vårt möte.
Och dagen för avsked nalkas långsamt
Men titta här: vad surrar där?
En enorm humla surrar på ett fönster,
Strävar hårt att finna frihet.
Gröna ängar, ljuv nektar
Finns helt nära, men den saknar förnuft
Och insekten kämpar under min blick
Störande, totalt okunnig
Om det där hårda genomskinliga hindret,
Förgäves anstränger den sig
Då den slår på glaset, livlig, frisk,
Hjälplös, som en fisk på is’.
Frälsningen är nära, men jag fruktar
Att röra humlan – kan bli ett plågsamt stick
Det är farligt! Kanske bättre
Att den på egen hand hittar till blomman.
Om Gud givit humlan en hjärna,
Skulle den genast klokt ha resonerat:
”Att flyga genom dörren, vore bättre”,
Då skulle humlan sedan länge varit borta.
Kamrater, i våra händer
är nyckeln till framtida liv.
I våra hjärtan finna mycket iver,
God avsikt och positivitet.
Vi sitter i en ring och diskuterar,
Men i brinnande diskussioner ser vi inte,
Att en rak väg inte alltid är genare
Alternativ finns säkert.
La fabelo pri la burdo de Bo Setterlind
Prenita el la paĝo de Språkförsvaret (La Lingvo-defendo), trovita de Inga Johansson
Estas
frua mateno.
La suno
starigis sian tendon
en
arbara deklivo,
kaj vi
iras tien.
Ĉu
vi vidas la printempon,
kiu
ĉirkaŭiras kaj metas floretojn ĉien
por
bonvenigi someron?
Tondre
venas la amiko de la suno,
la unua
burdo,
li
sentas, ke la somero proksimiĝas.
Li
estas tute veka kaj malfirme balanciĝas antaŭ la tendo.
Li tiom
rapidas,
ke li
forgesis demeti sian peltmantelon,
ridas
viola floro.
La
aliaj floroj staras mirigitaj kaj rigardas.
Ili
ĉiuj scivolas, kio povus esti –
peco da
fluganta musko.
Sagan om humlan av Bo Setterlind
Det
är tidigt på morgonen.
Solen
har ställt sitt tält
i
en skogsbacke,
och
du går dit.
Ser
du våren,
som
går omkring och sätter små blommor överallt
för
att hälsa sommaren välkommen?
Dånande
kommer solens vän,
den
första humlan,
han
känner att sommaren nalkas.
Yrvaken
är han
och
svänger ostadigt framför tältet.
Han
har så bråttom,
att
han glömt att ta av sig pälsen,
fnittrar
en viol.
De
andra blommorna stå häpna och se.
De
undra alla, vad det kan vara
för ett stycke
flygande mossa.
de Nikolaj Rimskij Korsakov
en Youtube, unue kun la Viola Kvarteto, poste kun The Swingle Singers.
En
Hemmets Veckotidning
(Semajna gazeto por la hejmo) kun la fonto el
Illustrerad Vetenskap
(Ilustrita Scienco) Monica trovis la jenan:
Japanaj esploristoj observis 12 000 personojn pli ol 65-jaraĝaj por ekscii ĉu hundposedantoj povas malpliigi la riskon evoluigi dementajn malsanojn.
La rezulto montras pozitivajn ciferojn. Hundposedantoj pli ol 65-jaraĝaj havas 40-procentan pli malaltan riskon esti atakitaj de demento. La klarigo: – Hundposedantoj pli ofte ol aliaj eliras por havi moviĝon kaj socian stimuliĝon. Jen unu plia kialo nomi la hundon ”la plej bona amiko de la homo.” Havi katon kontraŭe ne tre helpas homojn eviti atakon de demento.
Komento: Hundoj donas ja korpan moviĝon de siaj posedantoj, ĉu ne. Ĉu homo, kiu promenas sen hundo, havos la saman bonan rezulton? Aŭ ĉu estas la amikeco de la hundo plus la moviĝo kiu ekigas bonan rezulton?
/ Siv
/ Siv
Seminario kun multe da muziko kaj kantoj
en Visingsö 7–9 junio 2024
Neniam antaŭe estis tiom da muziko kaj kantado dum somera kurso, aranĝita de la gotenburga klubo. 25 partoprenantoj muzikadis kaj kantadis.
El Pollando venis Andreo Bach, la gvidanto de la seminario.
La vespero antaŭ la kursstarto Andreo renkontis la familion Granat kaj estis bonvenigita de Christin per la ”Esperanta Himno” sur la trumpeto.
Poste ili kune ludis kantojn por la Visingsö-tagoj kaj Lasse montris al Andreo tipan svedan instrumenton – la klavoviolonon (”ŝlosilharpo”).
Jen la du gvidantoj de la seminario: Ingegerd Granat, idedoninto kaj respondeca pri la organizado, kaj Andreo Bach pedagogo, orgenisto, kantgvidisto k.t.p.
/Siv
Andreo Bach kaj Christin Granat
Ne nur jam konatajn kantojn ni praktikis, sed ankaŭ kantojn, pri kiuj Andreo konatigis nin, ekz. ”For, for, ĉia tristo”, ”Maro, mia maro”, ”Naĝu, naĝu la ŝipet’”, ”Verda ponteto”, ”La fluanta tajdo”, ”Amiko mia, adiaŭ” kaj ”Ni hisu la velojn”. La lastan ni gotenburganoj, kiuj partoprenis ”Esperanto sur la strando” en 2018, jam konas.
Andreo ne nur gvidis la seminarion, sed ankaŭ faris fotojn. Vi vidos multajn Andreojn, sed kial ne? Vi certe rekonos lin se vi irus al Gdynia. En la fono estas la loĝejoj kaj en la flava konstruaĵo ni havis lecionojn. Andreo sufiĉe bone elparolis ĉies nomon.
Li ofte ridetas, sed aspektas iom severa inter mi kaj Ingegerd. Kial? :)
En la bela manĝejo:
En la granda salono de la flava konstruaĵo:
Per kantado oni lernas novajn vortojn. Same pri Mil kaj unu noktoj, la temo de la seminario. Andreo donis al ni demandojn pri la teksto. Foje ni ankaŭ laŭ malnova maniero laŭtlegis en ĥoro. La elparolo ja gravas! Je ĉiu tablo troviĝis almenaŭ unu komencanto, aŭ komencinto, al kiuj la aliaj devis doni atenton. Andreo rondiris kaj havis sufiĉe bona kompreno pri ĉies lingvoniveloj. Do, ni kune laboris pri la defiojn.
Mil kaj unu noktoj ampleksas 71 paĝojn, kaj svede kaj esperante. Kompreneble oni ne kapablas studi ĉiujn dum semajnfino. Do, hejmenirinte ni havas studmaterialon por pluraj Esperanto-sabatoj.
Pro malbona vetero oni ne povis sidi en vagono post du ĉevaloj (remmalag) kaj viziti vidindaĵojn sur la insulo. Kelkaj tamen uzis siajn aŭtojn por fari rondiron.
Jen bildo, farita hejmenvoĝante.
La 10:an de junio, Andreo flugis reen al Pollando.
Ĝis revido. Kiam? La venontan someron – espereble!
Ĝis revido. Kiam? La venontan someron – espereble!
/Siv
La areo ĉirkaŭ la junulargastejo sur la insulo Visingsö kun muzeo kaj lernejo.
Estas kutimo bicikli ĉi tie.
Anita Åstrand kaj Birgitta Anevik antaŭĝojas pri la leciono kun Andreo.
Zakia, Janne, Christin, Eva, Olof och Andreas antaŭ la kursejo.
Anita D, Soile kaj Anders laboras dum la leciono.
Gruplaboro de Sten, Ulrika, Agneta, Magnus kaj Janne.
Lasse kaj Andreo parolas pri la evento sur Visingsö.
La sperta violonisto Agneta survoje.
Anders kaj Lasse konatiĝas.
Magnus S, Birgitta kaj Andreo pensas ĉe la manĝotablo.
Unutagan viziton faris Ingvar, multjara klubano de Stokholmo. Ĉi tie kun Jan el Gotenburgo.
Ĉirkaŭ la tablo sidas Stella, Birgitta, Daniel kaj Magnus L. Anita staras malantaŭe. Daniel, plej proksime sur la bildo, ankaŭ loĝas plej proksime al Visingsö, en Jönköping.
Anita Dagmarsdotter, pli frua prezidanto en la Gotenburga klubo.
Ralf kaj Margareta. Ŝi ŝoforis en unu el la gotenburgaj aŭtoj kaj Ralf estis unu el ŝiaj pasaĝeroj.
El Stokholmo venis i.a. Olof kaj Ulrika.
La karakteriza marko de la Visingsö-tagoj estas muziko. Jen Christin, Olof kaj Agneta.
La dueto Olof kaj Agneta.
Andreas kaj Anita studas kaj Agneta ludas.
Magnus Sundman.
Andreo Bach.
Olof Pettersson.
Magnus Löndén.
La grupo kiu veturis per buseto krom Ingegerd kaj Lasse.
de Ingegerd Granat
Kumlaby-preĝejo ekestis en 1135 kiam Sverker
la maljuna estis reĝo de Svedio. Estas tiu reĝo kiu
donis la nomon al la familio de Sverker kaj estis rekonita fare de
kaj sveonoj kaj gotianoj. Laŭ legendo, li edziĝis por
krei potencon. Li estis edziĝinta al Ulvhild Håkansdotter
de Norvegio, kiu estis la vidvino de Inge la pli juna. Rikissa de
Pollando ankaŭ iĝis lia edzino. Ankaŭ laŭdire
estis antaŭa edzino, kiu eble naskis la filon de reĝo
Sverker, Kol.
Jes, ankaŭ tiam estis implikitaj rilatoj kun
virinoj!
Aferoj iris malbone por reĝo Sverker la
maljuna, li estis murdita de siaj propraj korteganoj.
La preĝejo de Kumlaby havas multon por
rakonti pri kaj pasinteco kaj nuntempo. Kiel malferma brakumo ŝi
bonvenigas min kaj kvazaŭ vokas:
”eniru, eniru…”
Post
la preĝejaj muroj sidas agrabla preĝeja dungito, kiu
bonvole respondas demandojn kaj malmulte
similas al eklezianoj de
la 12a jarcento.
Li diras ke la turo, kun la plata tegmento, estis
konstruita nur en la 15-a jarcento kaj tiam la preĝejo ankaŭ
ricevis siajn nekredeble belajn murpentraĵojn.
Vi povas supreniri la turon, sed je via propra
risko. La ŝtuparo tie estas kaj mallarĝa kaj malvasta
kaj supozeble estas pli facile leviĝi ol malsupreniri.
La nekredeble belaj pentraĵoj el la 15-a
jarcento.
La eklezio estis paroĥa preĝejo ĝis
1636 kiam grafo Per Brahe la juna decidis, ke ĝi estos uzata
kiel lernejo. Certe estis io bona en tiu ideo, sed la belaj
murpentraĵoj estis kovritaj per kalko.
Nur en 1811 la lernejo estis retirita kaj tiam la
grafo jam estis feliĉe endormiĝinta en la ondoj de
tempo.
Inter la jaroj 1876 kaj 1884, la Libereklezioj
uzis la eklezion por siaj agadoj.
La preĝejo pli kaj pli kadukiĝis kaj nur
en 1922 ĝi estis restaŭrita al sia origina stato laŭ
iniciato de paroĥestro J.M. Danielsson.
Pagis tion la lerneja bienfonduso de Visingsö.
Estas libro kiu rakontas pri la pentraĵoj de
la Kumlaby-preĝejo kaj mi ricevis retmesaĝon de Pontus
Folkesson pri tio.
La nomo de la libro estas: Kumlaby Kyrka –
en guide om dess målningar och historia (La preĝejo de
Kumlaby – gvidlibro pri ĝiaj pentraĵoj kaj
historio) de Pontus Folkesson.
La dorsteksto diras:
Multaj pentraĵoj, kiuj antaŭe estis tute
nekonataj, nun estas identigitaj kaj reinterpretitaj. La libro
temas pri la ekscitaj pentraĵoj de la preĝejo, kie ĉio
ekde pesto kaj morto estas prezentita ĝis paradizo, kie ni
trovas Dion kaj eternan vivon. La libro ankaŭ priskribas la
historion de la eklezio ekde kiam ĝi estis fondita ĉirkaŭ
1135 ĝis hodiaŭ. La eklezio estis utiligita kiel lernejo
kaj estis verŝajne la unua en Svedio kun studentinoj. Lige
kun la lernejo, la spajro estis tranĉita por astronomiaj
observadoj. La mezepokaj pentraĵoj estis blankigitaj kaj
malkovritaj fine de la 19-a jarcento. La eklezio estis dum pluraj
periodoj malplena kaj utiligita kiel misiodomo kaj materiala ŝedo,
sed nun estas ree en uzo kiel preĝejo.
La
Triumfarko
La triumfa arko formas dividan muron inter la navo
kaj la altarejo, kaj la triumfa krucifikso en la malnova stilo
estis farita de la artisto Eva Spångberg en la 1970-aj
jaroj.
La evangeliistoj ĉirkaŭantaj la
pentraĵon troviĝis pli frue en la preĝejo de Per
Brahe, kiu estas pli proksime al la haveno.
La pentraĵo reprezentas ”Kriston en
Emaus”. Se oni studas la motivon, povas aperi multaj
demandoj kaj pensoj. Eble la pastroj, kiuj parolis de la malnova
predika katedro, povus klarigi. Kvankam ili estas kiel Sverker la
maljuna ankaŭ kaŝitaj en la tempo.
Tio estis la unua kultura monumento, kiun ni
vizitis. En la sekva numero, mi rakontas al vi pri Näs, la
plej ekscita aventuro de la vojaĝo. La rakonto pluos.
Aŭskultu la voĉon de la tempo!
Kion ĝi diras al vi, en la lumo de la
kvadrata fenestro, kiu estis prenita kiam la preĝejo fariĝis
lernejo en la tempo de la Grafo.
Kumlaby
ankaŭ estas la loko, kie la junulargastejo kaj popola
mezlernejo situas. Ĉi tiujn somerajn tagojn, kiujn ni pasigis
ĉi tie, sentiĝis bone en la animo.
Konversacioj kun kunvojaĝantoj, komunumeco, bona manĝaĵo
kaj multe da Esperanto en teksto kaj muziko.
av Ingegerd Granat
Kumlaby
kyrka kom till 1135 då Sverker den äldre var kung i
Sverige. Det är denne kung som gett namn åt den
Sverkerska ätten och har erkänts både av svear och
götar. Enligt sägnen gifte han sig för att skapa
makt. Han var gift med Ulvhild Håkansdotter från Norge
som var änka efter Inge den yngre.
Rikissa av Polen blev också hans maka. Det lär även
ha funnits en tidigare hustru som kan ha fött kung Sverkers
son Kol.
Ja det fanns
trassliga fruntimmershistorier då också!
För kung
Sverker den äldre gick det illa, han blev mördad av sina
egna hirdmän.
Kumlaby kyrka har
mycket att berätta om både förr och nu.
Som en öppen
famn välkomnar hon mig och liksom ropar:
”kom in, kom
in … ”
Innanför
murarna vid kyrka sitter en trevlig kyrkoanställd som gärna
svarar på frågor och har föga likheter med
1100-talets kyrkomän.
Han berättar
att tornet, med det platta taket, kom till först på
1400-talet och det var då som kyrkan också fick sina
otroligt vackra målningar.
Upp
i tornet får man gå, men på egen risk. Trappan
dit är både smal och trång och det lär vara
lättare att komma upp än att komma ner.
Kyrkan var församlingskyrka fram till år
1636 då greven Per Brahe d.y. bestämde att den skulle
användas som skola. Det låg väl något gott i
den tanken men de vackra målningarna kalkades över.
Först 1811 drogs skolan in och då var
greven saligen insomnad i tidens vågor.
Mellan åren 1876 och 1884 använde
frikyrkorna kyrkan för sin verksamhet.
Kyrkan förföll mer och mer och först
1922 återställdes den till ursprungligt skick på
initiativ av kyrkoherden J.M. Danielsson.
Betalade gjorde Visingsö skolegodsfond.
Det finns en bok som berättar om Kumlaby
kyrkas målningar och jag fick ett mejl från Pontus
Folkesson om detta.
Boken heter:
”Kumlaby Kyrka – en guide om dess
målningar och historia” av Pontus Folkesson.
Baksidestexten berättar:
Många målningar som tidigare varit
helt okända har nu identiierats och tolkats på nytt.
Boken handlar om kyrkans spännande målningar där
alltifrån pest och död är gestaltade till
paradiset där vi finner Gud och evigt liv. Boken tar också
upp kyrkans historia från då den grundades omkring
1135 fram till idag. Kyrkan har använts som skola och var
förmodligen Sveriges första med kvinnliga studenter. I
samband med skolan kapades tornspiran för astronomiska
observationer. De medeltida målningarna kalkades över
och upptäcktes i slutet av 1800-talet. Kyrkan har under ett
flertal perioder stått öde och använts som
missionshus och materialbod, men är nu åter i bruk som
kyrka.
Triumfbågen
Triumfbågen bildar skiljevägg mellan
långhus och kor och triumfkrucifixet i gammal stil är
utfört av konstnärinnan Eva Spångberg på
1970-talet.
Evangelisterna som omger tavlan var tidigare
placerade i Per Brahe kyrkan som ligger närmare hamnen.
Tavlan
föreställer ”Kristus i Emmaus”. Om man
studerar motivet kan många frågor och tankar dyka upp.
Kanske skulle prästerna som talat från den gamla
predikstolen kunna förklara. Fast de är väl liksom
Sverker d.ä. också gömda i tiden.
Detta var det första kulturminnet som vi
besökte. I nästa nummer berättar jag om Näs,
det mest spännande äventyret på resan. Historien
kommer att rulla vidare.
Lyssna till tidens röst!
Vad säger den till dig, i ljuset från
det fyrkantiga fönstret som togs upp när kyrkan blev
skola på grevens tid.
Kumlaby
är också orten där vandrarhemmet och folkhögskolan
ligger. Dessa sommardagar som vi fick finnas här gjorde att
det kändes gott i själen. Samtal med medresenärer,
gemenskap, god mat och massor med esperanto i text och musik.
Skäggdoppingen – La tufgrebo
av/de Renate Säfström
Dag går mot natt och natt går mot dag.
Blå timmen är här.
Det vita i skäggdoppingens fjäderdräkt lyser upp och speglar sig mot den mörka vattenytan.
Några timmar senare vid gyllene timmen framträder istället den roströda ”skepparkransen” som den vackraste guldklenod.
Och snart kommer de små randiga ungarna som åker på ryggen och matas i sängen.
Tago fariĝas nokto kaj nokto fariĝas tago.
La blua horo estas ĉi tie.
La blankeco de la plumaro de la tufgrebo lumiĝas kaj reflektas kontraŭ la malhela surfaco de la akvo.
Kelkajn horojn poste, je la ora horo, aperas kiel la plej bela ora juvelo la rustruĝa ”ŝipestra barbo”.
Kaj baldaŭ venos la striitaj infanoj, kiuj rajdas surdorse kaj estas nutrataj en la lito.
Brazilano kaj Greta Thunberg – kaj iomete pri la risko de grega pensmaniero
Verkita de Olinto Ramos, Porto Allegro, Brazilo. Koran dankon, Olinto!
Gunnar Farm, Sundsvall, ricevis ĉi tiun artikolon de Olinto Ramos, brazila amiko. Li tradukis ĝin en la svedan kaj sendis ĝin al Ora Ĵurnalo. Koran dankon al Gunnar! Mi mallongigis ĝin iomete, por ke ĝi havu lokon aperi kun kaj esperanta kaj sveda tekstoj. / Siv
Komence mi volas
informi vin, ke mi estas brazilano, sed ne fieras pri tio.
Male, mi plurfoje
sentis embarason pri tio. Mia malkontento ne estas kaŭzita de
la natura medio de
la lando – ĝi eĉ fascinas min.
Io, kio deprimas
min, estas konstati, ke la plimulto de la loĝantaro kortuŝe
predas la medion, dum ili plendas pri la vivo kiun ili havas.
Rezulte, ĉar la
vivkondiĉoj plimalboniĝas, homoj plendas pri la
problemo, kvankam ili mem kaŭzis grandan parton da situacio.
Ili ne zorgas, ĉu ili kaŭzas damaĝon al aliaj, kio
ankaŭ kaŭzos al ili estontan damaĝon.
[...]
La Ŝtato estas
forta aliancano de la farmacia merkato. Proporcie al la konstanta
kresko de pacientoj okazas poluon generitan de la farmacia
industrio, hospitalrubo, ktp.
Samtempe,
malabundeco kaj malegaleco en la distribuado de resursoj kaŭzas
konstantan postulon kaj furiozan konkuron por ekstraj rimedoj. La
tuta loĝantaro suferas la sekvojn, precipe la plej malriĉaj.
Tia tipo de homo,
kiun mi nomas ”normala”, konsistigas la superfortan
plimulton de la loĝantaro ĉi tie. Ili formas preskaŭ
homogenan grupon, kiun mi nomas ”grego”. La grego
persekutas ”nenormalajn”, diversmaniere, kaj
”legitimigas” iliajn agojn, pere de kialoj kaj
antaŭjuĝoj kiujn ĝi kreas. Konvene, ĝi provas
konverti ilin al normaleco.
Tiel, pluraj
indiĝenaj etnoj estis malpliigitaj, kaj kaŝa persekuto
de iliaj posteuloj estas konservita.
Aliaj etnoj kaj la
plej vundeblaj sociaj klasoj ankaŭ estas trafitaj, pere de
senskrupulaj strategioj kaj sensencaj argumentoj.
Laŭ aktuala
scienca scio, du agadoj (minado kaj brutobredado) konkuras por la
supro de la listo de la plej malbonaj rimedoj de degenero. Tiu ĉi
pozicio estas tamen ”forgesita” aŭ ”kaŝita”
de la homoj (inkluzive de la superforta plimulto de ekologiistoj),
ĉar ili ne volas nuligi la konsumadon de produktoj de
bestodeveno.
Ĉi tiu temo
estas evitata de NRO-oj kaj la plimulto de tiuj, kiuj nomas sin
”ekologistoj” (kiel montras la dokumenta filmo
”Cowspiracy: The Secret of Sustainability” en Jutubo).
Feliĉe, en ĉi
tiu malluma bildo plena de hipokriteco, mi vidis brili hela kaj
kuraĝiga lumo, malgraŭ esti tiom for (en la alia
hemisfero): la brila aktivado de Greta Thunberg! Greta estas
admirinda kiel duondio, liberigita de ĉio ĉi fia kaj
mensogema amaso de normalaj homoj.
Mi ne scias pri iu
hipokrita sinteno prenita de Greta, ĝis nun. Male, ŝi
estas la sola persono sen balasto en sia konduto kun firmeco de
karaktero kaj kuraĝo. Ŝi alfrontis ŝtatestrojn kun
grandega potenco, kaj denuncii ”vizaĝe” la
nerespondecan kaj groteskan sintenon, kiun ili alprenis al la
medio.
Ŝi faris tion,
kion iuj homoj volis fari, sed ne scias kiel ili povus, aŭ ne
havis sufiĉe da kuraĝo. Samtempe ŝi klare
elmontris, ke ĉiu (de almozuloj ĝis registaraj
oficistoj) havas sian propran ŝarĝon de respondeco, ĉar
ili aliĝas kaj partoprenas (konscie) en la grego de iu loko –
krom la supozebla fasado de ekologiistoj (supre menciita).
Ŝi faris ion
nekutiman kaj mirindan!! Montrante la respondecon de ĉiuj
homoj, pridubante, kio estis tabuo – io malpermesita en la
media areo – kiu estas la enorma problemo, kiu konsistigas
la konsumon de produktoj el bestodeveno.
Greta fariĝis
la celo de vasta abomeno. Multaj homoj parolas malbone pri ŝi,
ĉi tie. Multaj ”ekologiistoj” estis
senmaskigitaj.
Manke de negativaj
faktoj en la konduto de Greta, kiuj konfirmas la malemon de tiuj
homoj, ili retiriĝas al ridindaj argumentoj: ili kritikas
ŝian aspekton, ŝian vizaĝmienon, ŝian voĉon
ktp. Tion, kion ŝi faras estas ofte malplivalorigita, eĉ
ŝia parolado ne estas konsiderata.
Ekzemple: mi spektis
intervjuon kun Pondé (universitata profesoro
kaj amaskomunikila
opiniestro)
(https://www.youtube.com/watch?v=KV1iLhFYjcM&;t=1s),
kiu
konsistis el ununura demando (”Ĉu Greta Thunberg daŭrus
pasigi multe da tempo kiel staĝanto ĉe firmao hodiaŭ?”)…
kaj lia respondo ŝokis min! (Facile oni konstatas, ke la
demando mem estas insida… ĉar kia rilato estus inter
la aktivado de Greta kaj la situacio de staĝantoj!?) Mi
atestis plurajn aliajn similajn manifestaciojn.
Ĉiuj
prezentante personan antaŭjuĝon, forigitan de la media
temo, preskaŭ ĉiam aludante al la vesto de Greta, al ŝia
aspekto… aŭ al apartaĵoj rilate al sia infaneco
(ŝi estas kondamnita ĉar ŝi ne naskiĝis
malriĉa, mizera kiel kelkaj favelinfanoj), aŭ al sia
sano (se ŝi havus Asperger aŭ ne)…
Ili ”forgesas”
aŭ ”kaŝas” la fakton, ekzemple, ke ŝi
evitis vojaĝi per aviadilo, elektante transiri la oceanon per
velŝipo, por esti kongrua kun ŝia aktivismo. Mi konas
neniun famulon (de ajna kampo) kiu parolis kontraŭ klimataj
ŝanĝoj, kiun faris tian elekton de transportmaniero,
malgraŭ la riskoj propraj de ĉi tiu speco de ŝipo.
Konsiderante ĉi
tio, mi decidis preni flankon en ŝia (Greta) favoro, kaj
verkis kelkajn tekstojn kiel ĉi tiu.
Mi esperas, ke –
iel – tio, kion mi faras, povas kontribui al la profito de
ŝia agado. Mi ŝatus povi partopreni pli aktive en ŝia
defendo kaj favore al la medio, kiel ŝi faris, modele.
Ĉiukaze mi
daŭre agas – laŭ maniero kongrua kun la parolo de
Greta – kiel mi agas de jaroj. En konvena proporcio, mi
ankaŭ estis viktimo de la grego, kaj mi havas ideon pri tio,
kion Greta devas alfronti en sia aktivado.
Gratulon al ŝi!
Mi esperas, ke ŝi daŭrigos sana kaj ke ŝi triumfu
ĉiam en sia lukto! Ĉi tie, pere de ĉi tiu teksto,
mi lasas alian humilan provon de kontribuo.
Olinto Ramos, Porto Allegre, Brazilo.
Brasilianare och Greta Thunberg – och lite om risken med flockmentalitet
Jag är själv brasilianare, men inte
stolt över det. Tvärtom, jag har känt mig generad
över det flera gånger. Mitt missnöje är inte
orsakat av landets naturliga miljö
– den fascinerar mig till och med.
Något som gör mig deprimerad är
att konstatera att majoriteten av befolkningen förgriper sig
på miljön, medan de klagar på livet de har.
Som ett resultat, när levnadsvillkoren
försämras, klagar människor över problem, även
om de själva orsakade en stor del av situationen. De bryr sig
inte om att de orsakar skada för andra, eller att det också
kommer att orsaka dem själva framtida skada. […]
Staten är en stark allierad till
läkemedels-marknaden. I proportion till den konstanta
ökningen av patienter finns föroreningar som genereras
av läkemedelsindustrin, sjukhusavfall mm.
Samtidigt orsakar knapphet och ojämlikhet i
fördelningen av resurser ständig efterfrågan och
hård konkurrens om extra resurser. Hela befolkningen drabbas
av konsekvenserna, särskilt de fattigaste.
Den typ av människor, som kallas ”normala”,
utgör den överväldigande majoriteten av
befolkningen här. De bildar en nästan homogen grupp som
jag kallar ”flocken”. Flocken förföljer
”onormala” på olika sätt och ”legitimerar”
sina handlingar, genom skäl och fördomar som det skapar.
På lämpligt sätt försöker flocken
konvertera dem till normalitet.
Således decimerades flera etniska
ursprungsgrupper och deras ättlingar förföljs i
hemlighet fortfarande. Andra etniska grupper och de mest utsatta
samhällsklasserna är också påverkade, med
hjälp av skrupelfria strategier och meningslösa
argument.
Enligt aktuell vetenskaplig kunskap konkurrerar
två verksamheter (gruvdrift och boskapsuppfödning)
högst upp på listan över de värsta
degenerations-medlen. Denna position är hur som helst ”glömd”
eller ”gömd” från folket (inklusive den
överväldigande majoriteten av miljöaktivister),
eftersom de inte vill avbryta konsumtionen av produkter av
animaliskt ursprung.
Detta ämne undviks av icke-statliga
organisationer (inklusive de flesta av dem som kallar sig själva
”miljövänner” (som visas i dokumentären
”Cowspiracy: The Secret of Sustainability” på
YouTube).
Lyckligtvis har jag, i denna mörka bild full
av hyckleri, hittat ett uppmuntrande ljus, trots att det är
så långt borta (på andra halvklotet): den
lysande aktiviteten av Greta Thunberg! Greta är
beundransvärd, som en halvgud, befriad från all denna
ondska och ett ljugande gäng ”normala” människor.
Jag känner inte till någon hycklande
attityd från Greta, än så länge. Tvärtom,
hon är den enda personen utan barlast i sitt beteende, med
karaktärsfasthet och mod. Hon mötte statschefer med
enorm makt ”ansikte mot ansikte”, och fördömde
den oansvariga och groteska attityden som de visar mot miljön.
Hon gjorde det som många ville göra,
men inte visste hur de kunde eller inte hade tillräckligt av
mod. Samtidigt visade hon tydligt att alla (från tiggare
till regeringens tjänstemän) har sitt eget ansvar när
de går med och deltar (medvetet) i flocken på någon
plats - förutom miljöaktivisternas förmodade fasad
(ovan nämnd)
Hon gjorde något ovanligt och fantastiskt!!
Att visa alla människors ansvar, ifrågasätta vad
som var ett tabu – något förbjudet inom
miljöområdet – vilket är det enorma problem
som utgör konsumtionen av produkter av animaliskt ursprung.
Greta blev målet för en utbredd avsky.
Många pratar illa om henne här. Många
”miljöaktivister” blev av med sina masker. I
avsaknad av negativa fakta i Gretas beteende, som bekräftar
dessa människors motvilja, tar de till löjliga argument:
de kritiserar hennes utseende, hennes ansiktsuttryck, hennes röst
osv. Det hon gör blir ofta nedvärderat, inte ens hennes
tal beaktas.
Till exempel: Jag såg en intervju med Pondé
(universitetsprofessor och medial
opinionsbildare)
(https://www.youtube.com/watch?v=KV1iLhFYjcM&;t=1s), som
bestod av en enda fråga (”Skulle Greta Thunberg få
fortsätta som praktikant på ett företag idag?”)
och hans svar chockade mig! (Det är lätt att se att
frågan i sig är lömsk… för vilket
samband skulle det finnas mellan Gretas verksamhet och
praktikanternas situation!?) Jag bevittnade flera andra liknande
demonstrationer.
Alla presenterar en personlig fördom, utan
koppling till miljöfrågan.
Nästan alltid hänvisar de till Gretas
kläder, till hennes utseende… eller till detaljer i
hennes barndom (hon är fördömd eftersom hon inte
föddes fattig, eländig som vissa av favelans barn),
eller för hennes hälsa (om hon har Aspergers eller
inte).
De glömmer eller gömmer det faktum att
hon till exempel inte reser med flyg, valde att korsa havet på
en segelbåt, för att vara konsekvent med sin aktivism.
Jag vet ingen kändis (från något område)
som uttalade sig mot klimatförändringarna, som gjort ett
sådant val av transportsätt, trots de inneboende
riskerna av denna typ av transport.
Med detta i åtanke bestämde jag mig för
att ta parti för Gretas och skrev några texter som
denna.
Jag hoppas att – på något sätt
– det jag gör kan bidra till nytta för hennes
verksamhet. Jag skulle vilja kunna delta mer aktivt i hennes
försvar och till förmån för miljön, som
hon gjorde. Jag fortsätter i alla fall att agera – på
ett sätt som överensstämmer med Gretas tal –
som jag har gjort i flera år, i lämplig proportion. Jag
har också varit ett offer för flocken, och jag har en
uppfattning om vad Greta måste möta i sin verksamhet.
Grattis till henne!
Jag hoppas att hon fortsätter att vara frisk och må hon
alltid segra i sin kamp! Här, genom denna text, lämnar
jag ännu ett ödmjukt försök att bidra.
Olinto Ramos, Porto Allegre, Brasilien
La 29an de majo dum 1 horo Walter Klag prelegis pri Esperanto en la Viena universitato en la kadro de esplorado pri lingvolernado. Sekvis ½ horo da diskuttempo.
Rubrikoj:
La historio de la lingvo, La alfabeto, Vortfarado, Frazfarado, Kongreso, Denaska esperantisto, Gazetoj, Esperanto sur la reto, Mono en Esperanto.
La 30 partoprenantoj ricevis informon pri kursoj, la revuon Kontakto kaj broŝuron pri GraZ, esperantlingve.
Esperanto på universitetet i Wien
Den 29 maj höll Walter Klag en föreläsning om esperanto vid universitetet i Wien under 1 timme. En halv timmes diskussionstid följde.
Rubriker:
Språkets historia, alfabetet, ordbildning meningsuppbyggnad kongress, infödd esperantist, tidningar, esperanto på webben, pengar på esperanto.
De 30 deltagarna fick information om kurser, tidskriften Kontakto och en broschyr om Graz, på esperanto.
Kiu sveda universitato estus la unua, kiu petus pri Esperanto-prelego?
Iam troviĝis en la stokholma universitato la fako Esperanto enbakita en la lingvistika fako. Kiel retstudadon, oni iam trovis Esperanton ĉe la universitato de Umeo.
Sed nun????? /Siv
Pri la reta grupo Ŝerco
Walter Klag sendis paĝon
Se vi volas membriĝi, serĉu ĝin rete! Nun estas 3 600 membroj.
Esperanto – drömmen om ett världsspråk
av Bo Sandelin
När Ludwik Zamenhof växte upp i den mångkulturella staden Bialystok på 1860-talet led han av att se hur ryssar, polacker, tyskar och judar bråkade med varandra. Han trodde att huvudskälet till motsättningarna var att de inte förstod varandra, eftersom de talade olika språk, och han bestämde sig för att som vuxen råda bot på detta. År 1887, sedan han etablerat sig som ögonläkare i Warszawa, publicerade han under pseudonymen Esperanto en handbok i ett språk som han konstruerat själv i syfte att skapa ett neutralt och lättlärt andraspråk för människor i hela världen.
Författaren, Bo Sandelin, meddelar:
Saluton geamikoj!
Boken ”Esperanto - drömmen om ett världsspråk” finns inte längre i förlagets utbud, men den är nu fritt tillgänglig i elektronisk form på Göteborgs universitetsbibliotek via länken https://gupea.ub.gu.se/handle/2077/81487. Informera gärna om detta t.ex. i Ora Ĵurnalo.
Kun plej bonaj deziroj,
Bo
Vi i Göteborgs Esperantoförening har några få exemplar kvar av boken. Böcker OM Esperanto behövs såväl som böcker PÅ Esperanto. Boken är lättläst. Den ger en realistisk syn på Esperantos historia och framtidsdrömmar.
Tänk om någon svensk esperantist skulle åta sig det stora arbetet att översätta boken till Esperanto! Kanske författaren själv??? Den är värd att få en publik, som också sträcker sig utanför Sveriges gränser. / Siv
Esperantodagen är esperantisternas internationella festdag. Den 26 juli 1887 gav L.L. Zamenhof ut sin första lärobok i språket.
Vi firar alltså Esperantos födelsedag, UEA (Universala Esperanto Associo) distribuerade affischen Tago de Esperanto.
Esperantoklubben i Göteborg kanske hellre firar dagen den 27e, som är en lördag.
Vi äter i restaurangen vid Esperantoplatsen Restaurangens namn är...........Zamenhof, så klart!
Kolla vår hemsida www.esperanto-gbg.org närmare datumet för mer detaljer om träffen.
/Siv